[fomi]

Xin không nói về phong cách dịch vì nó mông lung lắm, chỉ nói về cái tên nhân vật mà thôi. Tất cả các trích dẫn đều từ phần bình luận của Nyaa mà ra.

Đang ngồi xem bộ anime luật sư mùa trước thì thấy Horrible Subs quyết định chọn bộ phụ đề đã được bản địa hóa làm phụ đề chính và duy nhất thay vì lấy phụ đề dịch chính xác tiếng Nhật. Nói thật là tôi cũng không quá khó chịu về việc này vì Ace Attorney / Gyakuten Saiban không phải tuổi thơ của mình, nhưng nếu thay nó bằng Đôrêmon là hiểu ngay tại sao nhiều bạn lại ghét cái vụ tên này đến thế.

Chuyện các tên nhân vật được thay đổi khi xuất bản ở thị trường khác không phải là hiếm. Có nhiều lý do khác nhau và không phải lúc nào cũng phù hợp, nhưng đó là chuyện đã rồi. Cái muốn nói ở đây là với một bộ anime chuyển thể, liệu chúng ta có phải tiếp tục đi theo lối đó không hay nên mạnh dạn đổi lại thành tên gốc Nhật Bản cho phù hợp? Nhất là với fansub vì nhóm dịch không bị ràng buộc bởi hợp đồng và có thể tự do làm những gì mình muốn?

Tại sao nên đổi lại tên

lol weebs

Weebs? Talk about insecure, ethnocentric, xenophobic, cultural imperialists. Not as fancy a term as "Weebs", but just as crazy.

This is a JAPANESE created show, based on a JAPANESE created game. The show/game doesn't belong to English countries just because it is localized. While I'm against over outraged behavior, people expecting proper Japanese versions are the ones being correct, as this is a Japanese product. If you only like English stuff, stick to Hollywood, Disney and the western game industry. Don't touch anything made from Japan.

Xét theo tình hình 2016 thì các nhóm dịch Mỹ lớn có xu hướng bám theo tên bản địa hóa hơn là tên Nhật. Không biết Việt Nam thế nào, có ai cho ít thông tin được thì tốt, lười kiểm tra quá.

Giữ đúng tên nguyên tác

I just don't like hearing one name and seeing another. It's like a character whose name is Scott - spoken clearly in the show - and they put Fred. Sorry, unless it's dubbed, screw localization.

Yeah, it's almost as bad as hearing Japanese and seeing English. All subs should be written in romaji for minimal aural dissonance

@Xythar kill yourself

Lý do phổ biến nhất đó là dựa trên tinh thần giữ đúng nguyên tác của tác phẩm. Có thể có xê dịch trong cách chuyển ngữ và câu cú, đôi khi là tránh dùng những thuật ngữ mà người mình còn xa lạ, nhưng cái tên thì phải để nguyên. Người xem không điếc, có thể họ không hiểu các nhân vật đang nói gì nhưng chắc chắn sẽ nghe được tên nhân vật, nhất là với một ngôn ngữ phổ biến việc gọi tên nhau thay vì các đại từ nhân xưng chung chung như Nhật Bản. Việc phụ đề viết Phoenix Wright mà tai nghe được lại là Naruhodo Ryuuchi khiến cho nhiều người thấy khó chịu và đó là chuyện dễ hiểu. Có thể bạn còn thấy mình đang “bị lừa”, và bắt đầu nghi ngờ khả năng của nhóm dịch. Liệu họ có thay đổi gì với phụ đề nữa không? Bao nhiêu phần phụ đề mình đang đọc là đúng nguyên nghĩa của tác giả, và bao nhiêu phần đã được người dịch viết lại? Nhân vật chính đang mời mọi người đi ăn hamburger hay miso ramen?

What are you, fucking 4kids?

Tránh phân mảnh cộng đồng

naruhodo naruhodo wait what?
Can't wait for someone eng dub his name into Ryuuichi I See

turrrrible translation....jeez at least match the (actual Japanese) names in the anime...not that bullcrack game names. if i want to see the english names i`ll play the game, now GTFO of my anime

Nếu mọi người có dịp lên một số diễn đàn Mỹ về Pokémon chắc cũng sẽ không lạ gì về vụ Ash / Satoshi. Chuyện hai người cùng nói về một nhân vật mà một người dùng tên này, người kia dùng tên nọ chẳng có gì là hiếm, ít ra với 4chan thì nó như cơm bữa. Nhưng đó là với các nhân vật chính, còn tên nhân vật phụ hoặc tên Pokémon thì lúc nào cũng gây loạn. Các bạn có ai biết FushigidaneBulbasaur là Pokémon nào không?

Giữ nguyên tên đảm bảo tất cả mọi người trong cộng đồng có thể hiểu được nhau, dễ dàng trao đổi và đặc biệt là không phải dịch lại tên mỗi khi có phỏng vấn hay tweet nào của tác giả được đưa ra. Tất nhiên chúng ta có thể google nhưng tại sao lại phải làm vậy chứ?

Mọi chuyện trở nên phức tạp hơn nhiều khi cộng đồng vốn đã phân mảnh do tên cũ, hoặc đơn giản là cuộc tranh luận ma cũ – ma mới. Dịch kiểu nào cũng sẽ khiến một bộ phận không hài lòng, và đó là việc các nhóm dịch sẽ buộc phải hứng chịu. Thậm chí nếu các bạn đưa hẳn 2 subtrack thì vẫn sẽ có người phàn nàn vì 1) họ không biết là có 2 track trong file và 2) phụ đề họ thích không phải là default track, ám chỉ phụ đề đó “kém miếng” hơn.

Tuy nhiên, về lâu dài và đặc biệt với người mới thì tên gốc có rất nhiều cái lợi. Tuy sẽ khó nhớ hơn, nhưng nếu làm vậy mà cộng đồng có thể dần dần chung một tiếng nói giữa người mới và cũ thì có lẽ cũng đáng. Đấy là nếu như bản phụ đề đó không bị tẩy chay nhé. Trước bình minh tất phải có đêm đen.


Tại sao không nên đổi lại tên

Many people who played the games will most likely prefer the English names anyway. To me the Japanese names were actually confusing, although I generally prefer the original names too. I'm glad they localized them.

I'll take Dick Gumshoe over Keisuke Itonokogiri thank you very much. Also you can just switch the sub file instead of being a raging autist.

Holy shit. People who haven't played the games shouldn't have an opinion on this. This franchise has been popular for fifteen years and a huge part of that popularity is because of the western fans and amazing localization team, and in all those years no one's ever complained. The localized subs are on CR because the actual FANS want it that way.
So yeah, get the Japanese version if you're so inclined, but for fuck's sake don't have the gall to complain about the localized names

“Cái gì đã qua thì cho qua luôn”, kiểu như vậy đó. Chẳng biết trong bản dịch mới câu này của Nôbita họ để thế nào?

Giữ đúng ý đồ nguyên tác

Ace Attorney makes plenty of puns using character names. If you keep the names Japanese, you lose the meaning of some of the jokes in the series.

Phải nói trước là đoán ý của tác giả chẳng dễ chút nào. Đừng có tin ai trên mạng hùng hồn nói rằng “tôi có thể hiểu được chính xác tác giả đã nghĩ gì”, tất cả những gì các fan người trần mắt thịt có thể làm là phân tích và dự đoán mà thôi.

Tuy nhiên, các nhà phát hàng và dịch thuật lớn lại không thế. Họ có lợi thế được gặp trực tiếp tác giả, trò chuyện và thảo luận để đưa ra các bản dịch hay nhất. Không phải lúc nào người ta cũng làm vậy, nhưng nếu chính tác giả có lời thì có lẽ chúng ta cũng nên tin.

Một ví dụ điển hình là tên của Naruhodo trong Ace Attorney. 成歩堂龍一 mang ý nghĩa: phần họ Naruhodo tiếng Nhật đọc trùng âm với なるほど, tạm dịch là “đúng vậy”, và phần tên Ryuuchi có bộ 龍 là bộ Long (rồng). Ngoài ra, Ryuuchi còn là tên của nhà văn, nhà thơ Sakamoto Ryuuchi, một người mà Takumi Shu rất kính trọng.

Khi dịch, nhóm dịch game đã rất khéo léo để giữ nguyên phần nào ý đồ tác giả: Phoenix Wright, với họ Wright đọc trùng âm với Right cũng có nghĩa là đúng (và khác với Nhật Bản, Wright là một họ có thật và còn phổ biến cho đến ngày này), và phần tên Phoenix (Phượng hoàng) cũng là một sinh vật trong truyền thuyết. Ngoài ra, chắc các bạn cũng biết anh em nhà Wright chế ra chiếc máy bay bay được đầu tiên chứ?

Tất nhiên cũng có trường hợp ý đồ của tác giả chệch với thông báo chính thức của nhà phát hành Nhật Bản (ví dụ: tên hệ la tinh chính xác của Saber trong Fate/Stay Night là gì?). Lúc đó thì chuyện này trở nên khá nhập nhằng.

Không phải nhóm dịch nào cũng giỏi như nhóm dịch Ace Attorney, và do đó giữ đúng ý đồ chẳng dễ chút nào. Nhưng nếu họ làm được thì ý ra cũng nên có lời khen cho họ.

Hoài niệm và sự quen thuộc

Nostalgia goggles. Don't expect anyone that didn't go through the games all those years back to get it.

Many people who played the games will most likely prefer the English names anyway. To me the Japanese names were actually confusing, although I generally prefer the original names too. I'm glad they localized them.

I have only one thing to write about this:

Cái này có lẽ là lý do hợp tình nhất. Hoài niệm. Cảm xúc tuyệt vời về những ngày xưa cũ ùa về cùng những kỷ vật thân thương, được thấy lại phần nào cái ma thuật huyền hoặc mà tâm trí còn non nớt tự vẽ ra khiến cho bộ phim hay hơn gấp vạn lần. Như một chú vịt con mới ra khỏi trứng, ta bám vào cái tên nhân vật lần đầu nhìn thấy và không bao giờ quên được, gắn kết nó với tất cả những gì đẹp và xấu nhất của phim. Các bạn chắc cũng chẳng xa lạ gì khi công ước Bern đến và phản ứng của mọi người với việc thế hệ mới sẽ gọi các nhân vật yêu quý của chúng ta là Doraemon, Nobita, Jaian, Suneo, Shizuka, Dekisugi. Nặng thì oán trách, tẩy chay bộ mới và tất cả những fan gạo cội nào dám đổi cách gọi; nhẹ thì tiếc nuối, thở dài nghĩ về “một thời tươi đẹp” nào đó.

Khi mà hình ảnh đã gắn liền với cái tên, việc nhìn thấy các nhân vật nói chuyện, xưng hô với nhân danh mới có lẽ là quá sức chịu đựng với một số bộ não. Ít ra là đủ để Horrible Subs lật toàn bộ tên nhân vật lại cho đúng với bản game Mỹ.

Cũng cùng nguyên nhân trên, các bộ đã được bản địa hóa tên như Ace Attorney vì phải giữ nguyên tên từ hồi xưa nên các game mới ra của nhà phát hành bên Mỹ vẫn sẽ mang tên bản Mỹ. Họ không thể đùng một cái tuyên bố từ giờ sẽ đổi hết tên nhân vật, tên bối cảnh, món ăn v.v. để chạy theo Nhật mà không bị các fan tẩy chay được.

Dễ nhớ, dễ hiểu

Đôrêmon. Xêkô. Xuka. Đêkhi. Sewashi.

Doraemon. Suneo. Shizuka. Dekisugi. Nôbitô.

Với chúng ta chắc chúng chẳng khác nhiều, nhưng với đối tượng chính là trẻ em mà bộ truyện nhắm đến thì bộ tên ở trên dễ đọc hơn hẳn, ít ra là vào thời điểm internet còn thiếu thốn năm đó.

Hành hạ. Độc đoán.

Cruciatus. Imperius.

Với những ai không biết tiếng Anh và nhận ra sự gần gũi của tiếng Anh và La tinh, bộ tên ở trên dễ hiểu hơn nhiều phải không?

Có những từ ngữ nếu để nguyên thì đối tượng người xem không hiểu được, không nhớ được. Bỏ qua một chút chính xác để người xem không phải dừng phim lại để tra từ có lẽ cũng không phải là xấu. Tất nhiên, người dịch phải nhạy bén và có vốn từ đáng kể mới có thể làm thành công chuyện này, và thường chúng ta không có được may mắn đó.

Kết

I'm not invested on this franchise so I'll just watch it.

Như số đông các ý kiến về vấn đề này, cuối cùng thì mọi chuyện vẫn dừng ở mức: tùy bản dịch mà quyết định. Chẳng có câu trả lời nào đúng cho tất cả mọi trường hợp được. Người xem chúng ta chỉ có thể chấp nhận và cảm ơn nhóm dịch vì đã bỏ công sức dịch cho những kẻ không biết tiếng Nhật này mà thôi.

Các bạn đã gặp trường hợp đổi tên nhân vật nào thực sự khiến mình hài lòng chưa?

[ruakull]

mình làm fansub, mình thích thì mình dịch thôi